Pandemide olağanlaşma için atılan adımlarla yasaksız geçirilen birinci haftada da esnafın yüzü gülmedi. Bilhassa restoran ve kafelerde yüzde 50 kapasite şartına uymaya çalışan esnaf, salgında üçüncü bir dalga ile tekrar kapanmaktan telaşlı. Yabancı turist gelmeden İstanbul’da gerçek bir hareketlenme yaşanmayacağını belirten esnaf, vergi muafiyeti takviyesini olumlu bulsa da ayakta kalabilmek için kira, elektrik, su üzere fatura borçları bahislerinde takviye bekliyor.
Geçen günlerde vilayetlerin risk durumuna nazaran olağanlaşma adımları atılmaya başlanınca İstanbul’da restoran ve kafeler müşteri kabul etmeye başlamış ve cumartesi sokağa çıkma kısıtlaması da kaldırılmıştı. Kısıtlamaların gevşetilmesi ile birlikte vatandaşlar meydanlara akın etti. Alışveriş merkezlerinin ziyaretçisinin yüzde 90’a varan oranda arttığı belirtiliyor.
KİRA DAYANAĞI YETERSİZ
Pekala, esnafın yorumu ne? Yeni olağan ile geçen birinci haftanın akabinde esnafın nabzını tutmak için Kapalıçarşı, Mahmutpaşa ve Eminönü üzere İstanbul’un en hareketli alışveriş noktalarını dolaştık.
Eski devirlerde büyük kalabalıkların oluştuğu Kapalıçarşı’da eskiye nazaran çok az insan var. Esnaf, “Doluyken de çok iş olmuyor esasen, insanların alım gücü düştü, alışveriş yapan yok. Beşerler yasaklardan bunaldığı için hafta sonu sokakları da pasajları da dolduruyor ancak kimse alışveriş yapmıyor. Bizim bütün ümidimiz ve ekmeğimiz turistlerdedir, turistler gelmeye başlamadıkça biz iş yapamayız” diyor. Mahmutpaşa esnafı ise düğün dönemini dört gözle beklediklerini lisana getiriyor lakin çok ümitli olmadıklarını aktarıyorlar. Büyükşehirlerde 750 TL olarak açıklanan kira takviyesini de pahalandıran Eminönü esnafı, “İstanbul’daki dükkân kiralarından haberiniz var mı” sorusunu gündeme getiriyor.
3. DALGA KORKUSU
Esnafı endişelendiren bir öbür sorun ise İstanbul’da olağanlaşma ile başlayan olay artışları. Yasakların tekrar uygulanmasından korktuklarını lisana getiren esnaf, “Tekrar birebir yasakların gelmemesi için bilhassa uğraş harcıyoruz, bütün kurallara harfiyen uyuyor ve vatandaşı da uyması için uyarıyoruz. Zira artık buna mecburuz, yasaklara uyulmadığında tekrar biz ekmeğimizden olacağız, yerimiz kapatılacak, bunun farkındayız” diyor.
“Hijyene ve toplumsal araya kıymet veriyoruz lakin işe gelirken mecburen toplu taşıma kullanıyoruz” diye yakınan esnaf, HES kodu uygulamasını olumlu buluyor. Lakin bu hususta bilhassa küçük işletmecilere bir eğitim ve ekipman dayanağı sağlanması gerektiği belirtiliyor.
‘ERKEN KAPANMASI YOĞUNLUK YARATIYOR’
Restoranların kademeli olarak olağan işleyişe geçmeye çalıştıklarını lisana getiren Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD) Lideri Kaya Demirer ise yasaksız birinci hafta kısmi bir hareketlenme yaşandığını belirtti. Yerlerin 19.00’a kadar açık kalabilmesi sebebiyle muhakkak saat dilimlerinde yoğunluklar oluştuğunu da belirten Demirer, yasak saatinin 22.00’ye çekilmesini istedi. Mevcut durumu muhafazanın kıymetli olduğunu da aktaran Demirer, risk haritasında bütün Türkiye’yi mavi renkte görmek için ellerinden geleni yaptıklarını söyleyerek “Sorumluluk Hepimizin” ve “Mesafeni Koru” sloganları ile hem müşterileri hem de işletmecileri bilgilendirmeye çalıştıklarını söz etti.
Cumhuriyet
