Bireyin konuşmasının gerek akıcılık gerekse zamanlama tarafından yaşına uygun olmayan biçimde bozulması olarak tanımlanan kekemeliğin başlangıcı çoklukla 2-7 yaş aralığı olarak kabul ediliyor. Gelişim için epey kıymetli olan bu süreç ise çocuklar üzerinde olumsuz ruhsal tesirlere sebep olabiliyor.

22 Ekim Dünya Kekemelik Günü münasebetiyle bilgilendirmelerde bulunan Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Kliniği’nden Uzm. Dr. Sümeyra Fırat, kekemeliğin uzun sürmesi durumunda çocuğun konuşmaktan kaçınması, toplumsal alakalarının ve benlik algısının etkilenmesi üzere ruhsal zahmetlerin ortaya çıkabileceğini söyledi.

“ÇOCUĞUNUZA KIZMAYIN”

Kekemeliğin daha yeni başladığında ailelerin bir kısmının bunu çocuğun isteyerek ilgi çekmek için yaptığını düşünebileceğini söz eden Uzm. Dr. Sümeyra Fırat, “Ebeveynler bu yüzden çocuğa düzgün konuşmasını söyleyip kızabiliyor. Bu durum da çocuğun gerilime girmesine neden olduğu için kekemeliği artırabiliyor, olumsuz da olsa aile konuşması ile ağır halde ilgilendiği için kekemelik pekişiyor. Birebir vakitte çocuk anlaşılmadığını, kendisinde bir sorun olduğunu, eksik ve yetersiz olduğunu düşünebiliyor. Vakit zaman ailesi tarafından bu formda konuştuğu için sevilmediğini, bedel görmeye layık olmadığını da düşünebiliyor. Sonuçta bu formda yaklaşım gösteren aileler farkında olmadan çocuklarının mutsuz, toplumsal olarak kaçınan bireyler olmalarına neden oluyor.” diye konuştu.

“ARKADAŞ VE ÖĞRETMEN YAKLAŞIMI ÖNEMLİ”

Gelişimsel kekemelik düzelse bile oluşan ruhsal yaraların kolay düzelmediğini söyleyen Uzm. Dr. Fırat, “Olayın bir de arkadaş istikameti ve öğretmen yaklaşımı var. Öğretmenler ve arkadaşların yaklaşımı da ebeveynler kadar değerlidir. Okula başlamış ve hâlâ kekemeliği devam eden çocuklar ile arkadaşları dalga geçebiliyor. Bu da tekrar kendileri ile ilgili olumsuz inançlar oluşmasına ve ‘kekelersem arkadaşlarım dalga geçer’ niyeti ile toplumsal ortamlardan olabildiğince kaçınmalarına, okulda derse katılmamalarına neden olabiliyor. Bu durumda da okula gitmek istemeyen, mesken dışında arkadaşları ile görüşmeyen, bilhassa konut dışında beşerlerle temas etmesini gerektirecek durumlarda yaşına uygun sorumlulukları yerine getirmeyen çocuklarla ve gençlerle karşılaşabiliyoruz.” tabirlerini kullandı.

UTANACAK DİYE SINIFTA KELAM HAKKI VERİLMİYOR

Bazen de kekemelik sorunu yaşayan şahsa yardımcı olunduğu düşünülerek yanlışlar yapabildiğine dikkat çeken Uzm. Dr. Fırat, şu örneği verdi: “Bazı durumlarda kekeme çocuğun konuşması gereken yerlerde aileleri konuşabiliyor ya da ‘utanacak’, ‘konuşması uzun sürecek’ niyetiyle sınıfta kendisine kelam hakkı verilmeyebiliyor. Tüm bunlar kekemeliği olan bireylerin olumsuz inançlarını besliyor, kendini anlatamayacağı, onu bekleyecek vaktimizin olmadığı hissini yaşatmamıza sebep oluyor. Aslında problemimiz yalnızca kekemelikken, etrafın yaklaşımı ile birçok sorun daha eklenmiş oluyor.”

Gelişimsel kekemelikte çocuğa konuşması konusunda baskı yapılmaması gerektiğinin altını çizen Uzm. Dr. Fırat, “Kelime ya da cümlelerin düzeltilmemesi ve tamamlanmaması, kendini rahatça söz etmesine imkan tanınması, konuşurken sabırla dinlenmesi ve çocuğun dikkatinin konuşması üzerine çekilmemesi kıymetlidir. Çocuk bu durumu fark edip, rahatsızlığını lisana getiriyorsa bunun çoğunlukla süreksiz olduğu, süreç içerisinde geçeceği, bir uzmana başvurabilecekleri lisana getirilebilir. Kekemelik ile ilgili danışmanlık almak ve tedavi sürecini en iyi halde yönetmek için uzman takviyesi alınabilir.” diyerek kelamlarını noktaladı.

Ensonhaber