Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayınladığı araştırmanın sonuçları Türkiye’nin Ar-Ge çalışmalarına verdiği kıymeti bir sefer daha ortaya koydu.
Gayrisafi yurt içi Ar-Ge harcaması 2020 yılında bir evvelki yıla nazaran 9 milyar 3 milyon lira artarak 54 milyar 957 milyon liraya yükseldi. Ar-Ge harcamasının gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içindeki hissesi yüzde1,09 oldu Gayrisafi yurt içi Ar-Ge harcamasının GSYH içindeki oranı 2019 yılında yüzde 1,06 iken, 2020 yılında 5 trilyon 46 milyar 883 milyon TL’lik GSYH içindeki oranı yüzde1,09’a yükseldi.
EN FAZLA AR-GE HARCAMASI MALİ VE MALİ OLMAYAN ŞİRKETLER TARAFINDAN YAPILDI
Ar-Ge harcamalarında mali ve mali olmayan şirketler yüzde 64,8 ile en büyük hisseye sahip olurken, bunu yüzde 28,4 ile yükseköğretim takip etti. Kar gayesi olmayan kuruluşlar tarafından yapılan Ar-Ge harcamalarının da dahil olduğu genel devlet Ar-Ge harcamalarının toplam Ar-Ge harcamaları içindeki hissesi ise yüzde 6,8 oldu. Ar-Ge harcamaları içerisinde işçi harcamaları yüzde 52,8 ile en büyük harcama kalemini oluşturdu.
MALİ VE MALİ OLMAYAN ŞİRKETLER AR-GE FİNANSMANINDA YÜZDE 57,2 İLE BİRİNCİ SIRADA YER ALDI
Ar-Ge harcamalarının 2020 yılında yüzde 57,2’si mali ve mali olmayan şirketler tarafından finanse edilirken genel devlet Ar-Ge harcamalarının yüzde 28,4’ünü, yükseköğretim yüzde 12,3’ünü, yurt dışı kaynaklar yüzde 2’sini ve yurt içi öbür kaynaklar yüzde 0,1’ini finanse etti.
TAM VAKİT MUADİLİ CİNSİNDEN 199 BİN 371 AR-GE ÇALIŞANI ÇALIŞTI
Tam vakit muadili (TZE) cinsinden 2020 yılında toplam 199 bin 371 kişi Ar-Ge çalışanı olarak çalıştı. Kesimler prestiji ile dağılımına bakıldığında ise TZE cinsinden toplam Ar-Ge işçisinin 2020 yılında yüzde 65,3’ü mali ve mali olmayan şirketlerde, yüzde 29,9’u yükseköğretimde ve yüzde 4,7’si kar hedefi olmayan kuruluşların da dâhil edildiği genel devlet dalında yer aldı.
TZE CİNSİNDEN BAYAN AR-GE İŞÇİSİNİN ORANI YÜZDE 31,9 OLDU
TZE cinsinden bayan Ar-Ge işçi sayısı, 2020 yılında 63 bin 655 kişi ile toplam Ar-Ge işçi sayısının yüzde 31,9’unu oluşturdu. Dallar prestiji ile TZE cinsinden bayan Ar-Ge işçi oranı mali ve mali olmayan şirketlerde yüzde26,0, kar hedefi olmayan kuruluşların da dâhil edildiği genel devlette yüzde 30,1, yükseköğretimde ise yüzde 45,1 oldu.
AR-GE İŞÇİSİNİN YÜZDE 32,1’İ DOKTORA YAHUT MUADİLİ EĞİTİM DÜZEYİNE SAHİP
Ar-Ge çalışanı tahsil durumuna nazaran incelendiğinde, Ar-Ge işçisinin yüzde 33,1’inin lisans eğitim seviyesine sahip olduğu görüldü. Bunu sırasıyla yüzde 32,1 ile doktora yahut muadili, yüzde 24,6 ile yüksek lisans, yüzde 5,1 ile meslek yüksekokulu ve yüzde 5,1 ile lise ve altı kategorileri takip etti. TZE cinsinden Ar-Ge işçisinin eğitim durumuna nazaran dağılımı ise sırasıyla; yüzde 45,7 ile lisans, yüzde 21,4 ile yüksek lisans, yüzde 19 ile doktora yahut muadili, yüzde 7,2 ile meslek yüksekokulu ve yüzde 6,8 ile lise ve altı eğitim seviyesi halinde oldu.
EN FAZLA AR-GE HARCAMASI YÜKSEK TEKNOLOJİ FAALİYETLERİNDEKİ TEŞEBBÜSLER TARAFINDAN YAPILDI
İmalat endüstrinde Ar-Ge faaliyeti yürüten teşebbüsler teknoloji seviyelerine nazaran sınıflandırıldığında 2020 yılında imalat endüstrinde gerçekleştirilen 20 milyar 333 milyon lira Ar-Ge harcamasının yüzde 44,7’sinin yüksek teknoloji faaliyetinde yer alan teşebbüsler tarafından gerçekleştirildiği görüldü. Bu oran 2015 yılında yüzde 35,3 idi. İmalat sanayindeki toplam Ar-Ge harcamasının yüzde 40,4’ü orta yüksek teknoloji faaliyetindeki teşebbüsler, yüzde 9,2’si orta düşük teknoloji faaliyetindeki teşebbüsler ve yüzde 5,7’si düşük teknoloji faaliyetindeki teşebbüsler tarafından yapıldı.
Ensonhaber
