Getty ImagesGezi Parkı
Vakıflar Genel Müdürlüğü, İstanbul Taksim’deki Seyahat Parkı’nın, Sultan Beyazıt Hanı Veli Hazretleri Vakfı’na devredildiğini açıkladı.
Seyahat Parkı’nı da içeren Taksim Meydan projesini hayata geçirmek isteyen İstanbul Büyükşehir Belediyesi ise karara reaksiyon gösterdi.
İsmi, 2013 yılında alanda başlayan ve sonrasında Türkiye’ye yayılan protestolarla özdeşleşmiş durumdaki Seyahat Parkı’nın bundan sonraki süreçte vakıf tarafından nasıl değerlendirileceği şimdi bilinmiyor.
Bütün bu süreçte yaşananları derledik.
İBB’NİN SEYAHAT PARKI’NI KAPSAYAN PROJESİ NEDİR?
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) geçen yıl, İstanbul Planlama Ajansı ile birlikte, Taksim Meydanı’nı tekrar tasarlamak için bir müsabaka düzenledi.
Yarışta seçilen üç proje, İstanbul sakinlerinin oylamasına sunuldu.
Oylama sonucunda, Taksim Meydanı için en fazla oyu içinde bir seyir köprüsünün de yer aldığı 15 numaralı proje kazandı.
Proje; Taksim Meydanı, Seyahat Parkı ve etrafı olmak üzere yaklaşık 160 bin metrekarelik alanı kapsıyor.
İBB yetkililerin verdiği bilgiye nazaran proje, ilgili muhafaza şurasında onay bekliyor.
SEYAHAT PARKI KİME, NASIL DEVREDİLDİ?
19 Mart’ta Vakıflar Genel Müdürlüğü, Seyahat Parkı yerinin mülkiyetinin, Sultan Beyazıt Hanı Veli Hazretleri Vakfı’na geçtiğini açıkladı.
Açıklamada bunun, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu’nun 30. Unsuru yeterince yapıldığı belirtildi.
Bu unsurda, “Vakıf yoluyla meydana gelip her ne suretle olursa olsun Hazine, belediye, özel yönetimlerin yahut köy hukuksal kişiliğinin mülkiyetine geçmiş vakıf kültür varlıkları mazbut vakfına devrolunur” sözü yer alıyor.
Zaman sürecinin 12 Mart 2021 tarihi ile Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nden Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne tescil edildiği belirtilen açıklamada, şu sözler yer aldı:
“2008’de yapılan yasal düzenleme ‘Vakıf yoluyla meydana gelip, her ne suretle olursa olsun Hazine, belediye, özel yönetimler, köy ve hukukî kişiliğin mülkiyetine geçmiş Vakıf Kültür Varlıkları Mazbut Vakfına Devrolunur’ ibaresi yasa ile kanunlaştırılmıştır.
“Bu kapsamda, 2008’den 2019’a kadar 647 eser, 2019’dan bu yana ise tekrar 367 eser Vakfına dönüştürülmüştür. Mülkiyeti vakıf olup da Vakfına rücu edilmeyenlerin ise çalışmaları devam etmektedir.”
Getty ImagesTaksim MeydanıEKREM İMAMOĞLU NE REAKSİYON VERDİ?
İBB’den yapılan yazılı açıklamada, “kararın merkezi idarenin İBB’ye yönelik halin bir modülü olduğu” belirtildi.
Açıklamada, “Daha kısa müddet evvel, 166 yıldır İBB mülkiyetinde olan Galata Kulesi de birebir biçimde gasp edilmiştir. Artık de Seyahat Parkı alanı, İBB’ye haber bile verilmeden, yalnızca bir günlük yazışma ile yürütülmüştür” sözü yer aldı.
Kararın, “Taksim Meydanı projesinin çalışmalarının başlamak üzereyken alınmasının zamanlamasının manidar olduğu” belirtildi ve “Bu karar meydanın tekrar yeşil ve estetik bir alana dönüştürülme projesini durdurmak için alınmıştır” tabirine yer verildi.
Gazeteci Cüneyt Özdemir’in YouTube kanalında konuşan İBB Lideri Ekrem İmamoğlu da, “Neredeyse 100 yıldır İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne ilişkin bir parkı, ne olduğu muhakkak olmayan bir vakfa devrediyor, hem de ivedilikle yazışmalarla…” dedi.
“Kararın millet içinde milletin iradesini yok saymak olduğunu” söyleyen İmamoğlu, “Taksim Seyahat Parkı’nın devredildiği Sultan Beyazıt Hanı Veli Hazretleri Vakfı diye faal bir vakıf şu anda bulunmuyor” diye konuştu.
VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TENKİTLERE NE CEVAP VERDİ?
Tenkitler üzerine Vakıflar Genel Müdürlüğü yeni bir açıklama yayımladı.
Açıklamada, arazinin geçmişteki mülkiyetine dair özetle şu sözlere yer verildi:
“Sultan Beyazıt’ın (…) vakfiyesinde İstanbul’da bulunan camii, medrese, mektep ve imaretten oluşan külliyesi için çok sayıda dükkân, mesken, bostan, mera, arazi ve arsa vakfetmiştir. Vakfedilen taşınmazlardan değerli bir kısmı ise Beyoğlu, Şişli ve Galata bölgesinde yer almaktadır.
“3. Selim devrinde üstte bahsi geçen taşınmazlar mukataaya bağlanarak aşikâr bir taban kira karşılığı ödenerek, taşınmazın üzerine kışla, talimhane, mescit ve çeşmeden oluşan müştemilat yapılmıştır.
“Topçular Kışlası olarak uzun mühlet hizmet verilen bu binalar daha sonra fonksiyonunu kaybetmiştir. O periyotta yürürlükte olan Ahkamü’l-Evkaf’a nazaran vakfına geçmesi gerekirken taşınmazlar belediye mülkiyetine geçmiştir.”
Vakıflar Genel Müdürlüğü açıklamasında, yaptığı eski kayıt incelemelerinde, mevzu edilen taşınmazın Sultan Beyazıt Hanı Veli Vakfı’na ilişkin olduğu tespit edildiği belirtti.
Açıklamanın sonunda çeşitli farklı örnekler de verildi:
“Kanun kararı mucibince İstanbul özelinde ve Belediye Mülkleri ile sonlu kalmaksızın Kulei Taban Vakfı’na ilişkin Galata Kulesi, 3. Selim periyodunda inşaa edilen Selimiye Kışlası, Sultan 1. Mahmud Vakfı ismine Adile Sultan Sarayı, Beyazıt Hanı Veli Vakfından Pera Palas Otel, Vefa Lisesi, Şişli Etfal Hastanesi, Sait Halim Paşa Yalısı üzere İstanbul’da ve Türkiye genelinde 1014 taşınmaz Vakıfları ismine tescil edilmiştir.”
Getty ImagesGezi ParkıBUNDAN SONRA NE OLACAK?
Beyazıt Hanı Veli Hazretleri Vakfı’nın bu alanı nasıl değerlendireceği şimdi bilinmiyor.
İBB Lideri İmamoğlu, alınan karara karşı mülkiyet davası açacaklarını söyledi.
İBB Sözcüsü Murat Ongun ise Twitter’da, “Bu karar yalnızca vakit kaybıdır, proje şüphesiz yapılacaktır” paylaşımını yaptı.
Dava sürecinin nasıl sonuçlanacağını ise vakit gösterecek.
Cumhuriyet
