Türkiye Yayıncılar Birliği’nin, 1995’ten bu yana her yıl verdiği Niyet ve Söz Özgürlüğü Ödülleri’nin 2020 yılındaki sahipleri belirli oldu. Yayınevi kategorisinde mükafata, 11 Temmuz 2020’de muzır neşriyat kabul edilen ve müstehcenlik suçlamasıyla yayıncısı ve tercümanı mahpusla yargılanan “Bebekler Nereden Gelir?” kitabının yayınevi Mikado Yayınları paha görüldü. Birinci basımı 34 yıl evvel yapılan ve bugüne kadar 19 defa basılan “Ayın En Çıplak Günü” kitabı muzır neşriyat kabul edilen Buket Uzuner de “Yazar” kategorisinde mükafatın sahibi oldu. Her yıl bir müellif ve yayınevinin yanı sıra ağır siyasal ve ekonomik şartlar altında mesleğini sürdüren bir yayıncıya verilen Emek Ödülü’nü ise 23 yıldır Tarsus’ta hizmet veren Antik Sahaf Kitabevi’nin sahibi İsmail Kün kazandı.
ANAYASAYA MUHALİF
Niyet ve Tabir Özgürlüğü Ödülleri’nin merasimi bu yıl pandemi nedeniyle çevrimiçi olarak yapıldı ve YouTube’dan (https://youtu. be/kQsX85qHOMg) canlı yayımlandı. Tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de tehdit altında olan Fikir ve Söz Özgürlüğü’ne yönelik tehditler, ödül merasiminde yapılan konuşmalarla gözler önüne serildi. Açılış konuşmasını yapan Türkiye Yayıncılar Birliği Lideri Kenan Kocatürk, “Muzır Kurulu’nun kararları anayasaya aykırıdır” dedi.
HANGİ KİTAPLAR SANSÜRLENMEDİ Kİ?
Memleketler arası PEN İdare Heyeti üyesi Burhan Sönmez ise “Bugün Türkiye’de tanıklık ettiğimiz devlet zihniyetinin müellif ve yayıncılara baskılarının geçen yüzyıldan devralınan bir zihniyetle devam ettiğini biliyoruz” diyerek yasaklanan ve sansürlenen başka dünyaca ünlü yapıtları sıraladı. Bu kitaplar ortasında hangileri yok ki? Remarque’nin “Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok” romanından “Gazap Üzümleri”ne, “Çavdar Tarlasında Çocuklar”a kadar pek çok kitap yasaklanmış, yakılmış ve müellifleri baskıya uğramıştı.
‘İNSANLIK ONURU TEHDİT ALTINDA’
PEN Türkiye İdare Heyeti Lideri ve gazetemiz muharriri Zeynep Oral da “Yayınevi” kategorisinde Mikado Yayınları’nın sahibi Okan Arıkan’a mükafatını sunarken şöyle konuştu: “Yargılanan kitabın tek bir hedefi var, çocukları korumak. Lakin ‘kadının fıtratında eşitlik yoktur’ diyen, ‘torunun diz kapağından tahrik olan’, ‘feminizme ahlaksızlık olarak bakan’ bir zihniyet var karşımızda. Cumhuriyeti, ihtilal prensiplerini, laikliği yok sayan, karşıdevrimi adım adım uygulamaya çalışan bir zihniyet bu. PEN Türkiye olarak daima şunu söylüyoruz: Fikir ve söz özgürlüğünün olmadığı ülkede, yalnızca edebiyat değil, insan ömrü, insanın emeği ve insanlık onuru da tehdit altındadır.”
‘HÜZÜNLÜ ÖDÜL’
Türkiye Muharrirler Sendikası Lideri Adnan Özyalçıner, Buket Uzuner’e mükafatını vermeden evvel yaptığı konuşmada “Bizde kanıları açıkladıktan sonra başına geleceklerden emin değildir hiç kimse. Buna karşın ömrü yüceltmek boynumuzun borcudur” sözlerini kullandı. Buket Uzuner ise bu “hüzünlü ödülü” almaktan ötürü onur duyduğunu belirterek sert bir konuşma yaptı. Uzuner, “Hepimiz ucuz bir bilimkurgu sinemasına hapsolmuş üzere yaşıyoruz… 21. yüzyılın üçüncü on yılında dünyada hâlâ diktatörler ve tek adamlar mevcut. Bu ülkelerde yolsuzluklar, yoksulluklar ve yasaklar artık sansürün bile saklayamayacağı boyutlara tırmanıyor. Unutulmamalıdır ki tarih boyunca kabahat işlemiş bir kitaba rastlanmamıştır, lakin suçluları ortaya çıkaran sayısız kitap mevcuttur” diye konuştu.
Cumhuriyet
