Sabancı Vakfı’nın dayanaklarıyla, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serdar Aybek başkanlığında sürdürülen hafriyat çalışmalarında birbiriyle temaslı dört anıtsal yapı ortaya çıkarıldı.

İzmir’de bu yıl temmuzda başlayan hafriyat çalışmalarında daha evvel antik kentte hiçbir izi olmayan dört sarnıç, 7 metrelik toprak dolgusunun altında bulundu. Geç Roma Devri’nde kentin su gereksinimini karşılamak için kullanıldığı düşünülen sarnıçların neredeyse büsbütün korunmuş durumda bulunması periyoda dair değerli bilgi, bulgu ve tarihi yapıtların ortaya çıkarılması açısından büyük kıymet taşıyor.

SARNIÇLAR, SAVUNMA İÇİN DORUKLARA İNŞA EDİLMİŞ

Metropolis halkının aşağı kentteki su kaynaklarına alternatif olarak kentin en yüksek merkezi olan akropolise bu sarnıçları inşa etmesinin temel nedenlerinden biri bilhassa Bizans Çağı’ndaki savunma ihtiyacından kaynaklanıyor.

Kente gerçekleştirilecek muhtemel bir taarruz ya da kuşatma esnasında güçlü surlarla çevrili akropolisteki sarnıçlar halkın su muhtaçlığını uzun mühlet karşılayacağı için kuşatmaya direnmek ismine hayati bir ehemmiyet taşıyor.

Metropolis akropolisinde bulunan dört sarnıcın 600 ton su kapasitesine sahip olduğu kestirim ediliyor. Halkın günlük su tüketimi, ziraî faaliyetler ve kamu yapılarının su muhtaçlığı hesaba katıldığında yan yana dört sarnıcın inşa edilme ihtiyacı daha iyi anlaşılıyor.

PERİYODUN BESLENME ALIŞKANLIKLARINA IŞIK TUTUYOR

MS 12. ve 13. yüzyıllarda Metropolis kent halkının, sarnıçları çöplük olarak kullanmaya başladığı arkeolojik hafriyatlarda tespit edilen çok sayıda yemek artığı, hayvan kemiği ve seramik modüllerinden anlaşılıyor. Bu alandaki en ağır buluntular bitkisel ve hayvansal bezemelere sahip sırlı seramikler olarak öne çıkıyor.

Sarnıçta tespit edilen hayvan kemikleri üzerinde yapılan incelemeler ise büyükbaş, küçükbaş ve kümes hayvanlarının ağır olarak tüketildiğini gösteriyor. Sarnıç tabanına atılmış halde bulunan ve sarnıçların inşasından evvel Helenistik periyoda ilişkin olduğu belirlenen mermer mimari kesimler da gün yüzüne çıkarıldı. Bu kesimler ortasında dikdörtgen bir sunak ve onurlandırma yazıtı modülü olduğu tespit edildi.

‘ÖNEMLİ BİLGİLERİ GÜNÜMÜZE TAŞIYOR’

Açıklamada hususa ait değerlendirmeleri yer alan Sabancı Vakfı Genel Müdürü Nevgül Bilsel Safkan, Metropolis Antik Kenti kazılarına 17 yıldır takviye vermekten büyük memnunluk duyduklarını belirterek, vakıf olarak kültür-sanat alanında yürüttükleri çalışmalar kapsamında Metropolis Antik Kenti kazılarını 2003’ten bu yana desteklediklerini bildirdi.

Hafriyatlar sırasında elde ettikleri her yeni bulguyla tarihe ışık tutmanın memnunluğunu yaşadıklarını kaydeden Safkan, şu açıklamalarda bulundu:

“Metropolis’te bu yılki hafriyatlarda ortaya çıkan yan yana inşa edilmiş dört sarnıç, kentin su gereksinimi, beslenme hali, günlük ömürde kullandıkları objeler ve savunma stratejileri alanında değerli bilgileri günümüze taşıyor. Sabancı Vakfı olarak desteklediğimiz bu hafriyat çalışmalarıyla her yıl antik kent beşerinin hayatına ve bilgeliğine ayna tutmanın heyecanını yaşıyoruz.”

Hafriyat lideri Prof. Dr. Serdar Aybek ise 1.500 yıl evvel bu bölgede yaşayan insanların hayatına dair yeni bir kapı açmış olmanın heyecanı içinde olduklarını belirterek, şu sözleri kullandı:

“Akropoliste yeni keşfedilen dört sarnıç yapısı Metropolis’te antik devirde yaşayan ustaların su mühendisliği alanında ne derece bilgili olduklarını kanıtlıyor. Tıpkı vakitte, sarnıçların akropolisin aşağı yamaçlarındaki tüm yerleşime ve bilhassa de üst hamam yapısına su sağladığını iddia ediyoruz. Yaklaşık üç katlı bir bina yüksekliğine sahip olan yapılar Metropolis’teki en iyi korunmuş anıtlar olması manasında da büyük ehemmiyet taşıyor.”

Cumhuriyet