ABD’deki Washington Üniversitesi’nden Doç. Dr. Neel Bhatt ses tedavisi üzerine uzmanlaşmış bir cerrah. Ona nazaran hastalarının tedavi sürecinde ses kayıtlarını almak, gelişimini izlemek açısından çok pahalı. Vakit zaman hastalarına da bu ses kayıtlarını dinleten uzman bu durumun hastalar için ne kadar rahatsız edici olabildiğine sıklıkla şahit oluyor.
Doç. Dr. Bhatt’a nazaran kaydedilmiş sesimizi dinlerken yaşadığımız rahatsızlığın gerisinde ruhsal ve fizyolojik nedenler yatıyor.
Öncelikle ses kaydından çıkan sesle konuştuğunuzda çıkan ses beyne farklı olarak iletiliyor. Ses kaydını dinlerken ses hava yoluyla kulağa geliyor. Buna ‘hava iletimi’ ismi veriliyor. Ses kulak zarını ve küçük kulak kemiklerini titreştiriyor. Daha sonra bu kemikler ses titreşimlerini kulak salyangozuna (koklea) iletiyor. Bu da işitsel sinyalleri beyne gönderen hudut liflerini (aksonlar) uyarıyor.
Lakin konuştuğunuzda sesiniz farklı biçimde iç kulağınıza ulaşıyor. Sesin bir kısmı ‘hava iletimi’ yoluyla iletilirken birden fazla kafatası kemikleri aracılığıyla içsel olarak iletiliyor. Konuşurken duyduğunuz kendi sesiniz hem dış hem iç iletimin bir karışımı. Bu kemik yoluyla iç iletim düşük frekansları güçlendiriyor. Bu nedenle beşerler konuşurken genelde seslerini daha derin/tok ve varlıklı algılıyor. Buna kıyasla kaydedilmiş ses ise daha ince ve tiz duyuluyor. Bu nedenle beşerler sesinden utanıyor yahut rahatsız oluyor.
Bu rahatsızlığın bir öbür nedeni de kendi sesinizin aslında yeni bir ses olması. Bir öteki deyişle kendi algınızla gerçek ortasındaki fark ortaya çıkıyor. Sesiniz kimliğinizin değerli bir kesimi olduğundan bu uyumsuzluk hoşunuza gitmiyor. Aniden insanların başından beri farklı bir şey duyduğunu fark ediyorsunuz.
Aslında sesimiz kayıttaki hali üzere çıkıyor. Lakin gerçek sesimizi duymamızdan kaynaklanan rahatsızlık algıladığımızdan daha makus olması da değil; temelde kendimizi diğer halde duymaya alışık olmamız.
2005’te yayınlanan bir araştırmada hastalara kendi sesleri dinletilip puanlamaları istenmiş. Birebir sesler için araştırmacılar da puanlama yapmış. Sonuçta hastaların klinik çalışanlarının objektif değerlendirmesine kıyasla kendi seslerini daha olumsuz değerlendirdiği görülmüş.
Yani başınızdaki ses, kayıt aygıtından duyduğunuz kendi sesinizi sert biçimde eleştiriyorsa, muhtemelen içinizdeki eleştirmen çok reaksiyon gösteriyor ve kendinizi fazla sert yargılıyorsunuz.
Kaynak: Diken
Cumhuriyet
