Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dün açıkladığı ocak ayı merkezi idare bütçesi sonuçlarına nazaran 2020’nin tıpkı ayına kıyasla gelir yüzde 26.7 düşerek 89.6 milyar lira, sarfiyatlar yüzde 13 artarak 113.8 milyar lira oldu.

Geçen yılın ocak ayında 21.5 milyar lira fazla veren bütçe istikrarı ise bu yıl 24.2 milyar lira açık verdi. 34.2 milyar TL fazla veren faiz dışı istikrarda de 2.2 milyar lira açık oluştu. İşte öteki ayrıntılar:

– Gelirdeki azalmanın temel nedeni, “vergi dışı gelirler”deki düşme oldu. Geçen yıl ocakta 53.3 milyar TL olan vergi dışı gelirler, bu yıl 8.9 milyar TL’ye indi.

‘ÖRTÜLÜ’ 268 MİLYON TL

– Faiz masrafları artmaya devam etti. Geçen yılın ocak ayına nazaran faiz sarfiyatları 12.7 milyar TL’den 21.9 milyar TL’ye çıktı.

– Geçen yıl ocakta 67.4 milyar TL olan vergi gelirleri bu yıl 79.2 milyar TL’ye yükseldi. ÖTV gelirleri 12.9 milyar TL’den 16.1 milyar TL’ye çıktı.

– Bütçe sarfiyatları içerisinde cari transferler her vakit olduğu üzere tekrar değerli bir yer tuttu ve ocak ayında 49.7 milyar TL’ye yükseldi.

– Cumhurbaşkanlığı’nın kullanımında bulunan “örtülü ödenek”ten ocakta 267.8 milyon TL harcama yapıldı. Geçen yıl ocaktaki harcama ölçüsü 220.7 milyon TL’ydi.

– Hizmet alımları için 1.7 milyar TL, kiralar için 34.9 milyon TL harcama yapıldı. Bütçeden, kiralanan taşıtlar için 13.3 milyon TL, hizmet binaları için 10.7 milyon TL çıktı.

– Temsil, tanıtma, ağırlama, toplantı ve tertip sarfiyatları için 1.7 milyon TL harcama yapıldı.

– Siyasi partilere her yıl Hazine yardımı veriliyor. Bu kapsamda ocakta bütçeden partilere 481.6 milyon TL aktarıldı.

– Kâr hedefi gütmeyen kuruluşlara yapılan transferler 787.4 milyon TL, hanehalkı ve işletmelere yapılan transferler de 4.5 milyar TL oldu.

– SGK’nin açıkları sık sık iktidar ile muhalefet ortasında tartışma konusu olurken, ocak ayı datalarında dikkat çeken değişiklikler yapıldı. Toplumsal güvenlik kurumlarına yapılan cari transferler ile Hazine yardımları detaylandırıldı. Ocakta toplumsal güvenlik kurumlarına yapılan cari transferler toplamı 8.1 milyar TL oldu.

– Datalar ülkede toplumsal güvenliği olmayan çok sayıda yurttaş olduğunu ortaya koydu. Geliri çok düşük olan şahısların genel sıhhat sigortası (GSS) primleri devlet tarafından karşılanıyor. Bu kapsamda geçen ay bütçeden SGK’ye toplumsal güvenliği olmayanlar için 1.2 milyar TL GSS prim ödemesi yapıldı. Yurttaş bütçeden ödenen GSS primleri ile sıhhat hakkından yararlanabildi.

PATRONA PRİM TAKVİYESİ

– Bütçeden patronlara tekrar milyarlarca lira dayanak sağlandı. Patronlara prim dayanağı veriliyor. Bu kapsamda ocakta bütçeden SGK’ye patron prim teşviki karşılığı 4.2 milyar TL ödeme yapıldı.

– Toplumsal güvenlik kurumlarına 12.4 milyar TL Hazine yardımı verildi. SGK’ye emeklilik devlet katkısı ödemeleri kapsamında 7.6 milyar TL, sıhhat devlet katkısı kapsamında da 4.7 milyar TL Hazine yardımı yapıldı.

– Ferdi emeklilik devlet katkısı olarak da ocakta bütçeden 494.1 milyon TL çıktı.

Cumhuriyet