Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü’nden (FAO) yapılan açıklamaya nazaran, besin emtia sepetinin milletlerarası fiyatlarındaki aylık değişimleri izleyen Örgütün Besin Fiyat Endeksi, ekimde eylüle nazaran yüzde 3,9 artarak ortalama 133,2 puana ulaştı.
DÜNYADA GIRA FİYATLARI TEMMUZ 2011’DEN BU YANA TEPEYE ÇIKTI
Dünya besin fiyatları barometresi Temmuz 2011’den bu yana en yüksek noktaya çıkarak yeni bir tepe yaptı.
FAO Tahıl Fiyat Endeksi de tıpkı periyotta yüzde 3,2 arttı. Dünya buğday fiyatları, Kanada, Rusya ve ABD de dahil büyük ihracatçılarda azalan hasatların global arzı daraltması nedeniyle yüzde 5 yükseldi. Öbür tüm temel tahılların memleketler arası fiyatlarında da aylık bazda yükseliş görüldü.
BİTKİSEL YAĞ FİYAT ENDEKSİ YÜZDE 9,6 ARTTI
Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi de yüzde 9,6 artarak tüm vakitlerin en yüksek seviyesine ulaştı. Bu durum, palmiye, soya, ayçiçeği ve kolza yağındaki güçlü fiyat artışlarından kaynaklandı. Palmiye yağı fiyatları, Malezya’da hala süren göçmen iş gücü kıtlığı nedeniyle üretimin azalmasına ait süregelen kaygılarla arttı.
SÜT ESERLERİ FİYAT ENDEKSİ EKİMDE 2,6 PUAN ARTTI
Süt Eserleri Fiyat Endeksi, alıcıların stok oluşturmak için tedarik sağlama eforları ortasında tereyağı, yağsız süt tozu ve tam yağlı süt tozu için genel olarak daha güçlü olan ithalat talebinden etkilenerek eylül ayına nazaran ekimde 2,6 puan arttı. Buna karşılık, ana üretici ülkelerden sağlanan tedarikler global ithalat talebini karşılamaya kâfi olduğundan, peynir fiyatları büyük ölçüde sabit kaldı.
ET FİYAT ENDEKSİ, EYLÜLDE REVİZE EDİLEN KIYMETİNDEN YÜZDE 0,7 GERİLEDİ
Et Fiyat Endeksi, eylülde revize edilen kıymetinden yüzde 0,7 gerileyerek peş peşe üçüncü ay düşüş eğilimini sürdürdü. Domuz etinde Çin’den gelen alımların azalması, sığır etindeyse Brezilya’dan tedarik edilen etlerin fiyatlarındaki keskin düşüşler bu iki eserin fiyatlarının gerilemesine neden oldu. Buna karşılık, kümes hayvanları ve küçükbaş eti fiyatları, yüksek global talep ve düşük üretim artışı beklentileriyle desteklenerek yükseldi.
Şeker Fiyat Endeksi de eylül ayına nazaran ekimde yüzde 1,8 gerileyerek, arka arda 6 aylık artışın akabinde birinci düşüşünü kaydetti. Düşüş, temel olarak hudutlu global ithalat talebinin, Hindistan ve Tayland’dan ihraç edilebilir büyük arz beklentilerinin ve Brezilya realinin ABD doları karşısında zayıflamasının bir sonucu olarak ortaya çıktı.
BU YIL TAHIL ÜRETİMİ REKOR KIRDI LAKİN STOKLAR DÜŞMEYE BAŞLADI
FAO’nun Tahıl Arz ve Talep Özeti’ndeki yeni varsayımlara nazaran, 2021’de dünya tahıl üretimi beklenmedik bir biçimde rekor seviyede gerçekleşmesine karşın global tahıl stokları 2021/22 periyodunda daralmaya gerçek gitti. 2021’de dünya tahıl üretimi kestirimi, büyük ölçüde İran, Türkiye ve ABD’deki buğday üretimi varsayımlarında yapılan kesintiler nedeniyle ekim ayındaki evvelki rapordan bu yana 6,7 milyon ton düşüşle 2 milyar 793 milyon tona sabitlendi.
Buna karşılık, global iri taneli tahıl üretimi üst istikametli revize edildi. Mısır üretimindeki üst istikametli revizyon, Brezilya ve Hindistan’da evvelce beklenenden daha iyi olan rekolteler ve kimi Batı Afrika ülkelerindeki güzelleşen beklentilerden kaynaklandı. Geçen yılla karşılaştırıldığında, global tahıl üretiminin artması ve yeni bir rekor düzeye ulaşması bekleniyor.
Dünya tahıl stoklarının 2022’de mevsimlerin sonunda açılış düzeylerinin yüzde 0,8 altına düşerek 819 milyon tona gerileyeceği kestirim ediliyor. Bunu takiben, dünya hububat stokları/kullanım oranının 2020/21’de yüzde 29,4’ten 2021/22’de yüzde 28,5’e düşmesi bekleniyor.
DÜNYA HUBUBAT TİCARETİ 2020/21 DÜZEYİNE NAZARAN YÜZDE 0,3 ARTTI
Ekimde buğday ve pirincin evvelce iddia edilenden daha güçlü global ticaretinin akabinde, dünya hububat ticaretinin 2020/21 düzeyine nazaran yüzde 0,3 artarak 2021/22’de 478 milyon tona yükselmesi ve yeni bir rekora ulaşması öngörülüyor.
Ensonhaber
