Getty ImagesMike Pence ve Nancy Pelosi

ABD Kongresi’nin 6 Ocak’ta Lider Donald Trump destekçileri tarafından basılmasının akabinde Demokrat Partili siyasetçiler, Trump’ın olağan vaktinden evvel misyonu bırakması için bu hafta harekete geçiyor.

3 Kasım’daki başkanlık seçimini kaybeden Trump, 20 Ocak’ta vazifesi Demokratların adayı olan ve lider seçilen Joe Biden’a bırakacak.

Lakin Trump’ın seçim sonuçlarının hileli olduğuna dair temelsiz savlarına inanan destekçileri, Başkan’ın daveti üzerine, Kongre’nin Biden’ı seçilmiş lider olarak onayladığı gün olan 6 Ocak’ta Kongre binasını bastı. Bunun üzerine Demokrat Partili siyasetçiler, Trump’ın 20 Ocak’tan evvel koltuğu bırakması için bu hafta harekete geçeceklerini açıkladı.

Pekala Trump’ı bu hafta neler bekliyor?

Pazartesi: Lider Yardımcısı Pence’e talep gidecek

Temsilciler Meclisi’ndeki Demokratlar, ABD Lider Yardımcısı Mike Pence’in, ABD Anayasası’nın 25. Unsur’u uygulamaya sokması için bir tasarı sunacak. Meclis’in Demokrat üyelerinden Jamie Raskin, Trump’ın seçim yetkilileri üzerinde baskı kurarak sonuçları değiştirmeye çalıştığını ve destekçilerini Kongre’ye yürümek üzere kışkırttığını belirttiği bir tasarı hazırladı.

Meclis’in lokal saatle 11’de ön oturumda tasarıyı konuşması bekleniyor. Fakat Cumhuriyetçilerin oturuma katılmayı planlamadığı belirtiliyor.

Getty Images

Salı: 25. Unsur için oylama yapılacak

Temsilciler Meclisi’nin Demokrat Lideri Nancy Pelosi, Cumhuriyetçilerin pazartesi günü oturuma katılmaması halinde salı günü Meclis’in resmi bir oturumda tasarıyı oylayacağını söyledi. Bu durumda Demokratların çoğunlukta olduğu mecliste tasarını kabul edilmesi bekleniyor.

Bu oylamanın akabinde Pence’in talebe karşılık vermesi için 24 saati olacak.

Reuters’a konuşan Beyaz Saray kaynaklarına nazaran Trump ve Pence, Çarşamba günü yaşanan baskından bu yana birbirleriyle konuşmuyor. Lakin Pence’in tekrar de 25. Unsur’u uygulamak için harekete geçmesi pek mümkün görünmüyor.

Pence bu talebi kabul etse bile 25. Unsur için Kabine üyelerinin en az yarısının da onay vermesi gerekiyor.

Bir sonraki kademe: Azil süreci

Pence’in harekete geçmemesi ya da Kabine üyelerinin yarısının 25. Unsur için takviye vermemesi halinde, Pelosi, Trump’ın vazifeden azledilmesi için Temsilciler Meclisi’nin harekete geçeceğini açıkladı.

Bunun için de “İsyana teşvik” münasebet gösterilerek bir davet yapıldı bile. Bunun için şimdiden 200’den fazla Demokrat Meclis üyesi dayanak verdiğini açıkladı.

Bunun için de Temsilciler Meclisi’nde tartışma ve oylamanın parametrelerinin belirlenmesi gerekiyor. Bunun da Çarşamba ya da Perşembe’yi bulması bekleniyor.

Akabinde Temsilciler Meclisi’nde Trump’ın azline karar verilirse, Trump ABD tarihinde Meclis’te iki defa azline karar verilen birinci lider olacak.

Senato kademesi için 100 gün beklenebilir

Temsilciler Meclisi’nde kabul edilse de liderin azli için Senato’nun da incelemesi ve onayı gerekiyor.

Aralık 2019’da Temsilciler Meclisi Trump’ın azline karar vermiş lakin akabinde Senato Trump’ın hatasız olduğuna karar vermişti.

Senato’da azil için üçte iki oy gerekiyor. Yani Senato’daki sayısı 50 olan Demokratların oyları kâfi değil; en az 17 Cumhuriyetçi senatörün de dayanağı aranacak. Bugüne kadar yalnızca iki Cumhuriyetçi senatör, Alaska’dan Lisa Murkowski ve Nebraska’dan Ben Sasse, buna dayanak olabileceğinin sinyalini verdi.

Lakin tüm bu sürecin 19 Ocak’a kadar tamamlanması beklenmiyor. Bu durumda misyonu Biden devraldıktan sonra azil süreci işleyebilir lakin bunun yalnızca sembolik değeri olur.

Bu durumda Biden’ın birinci haftalarında seçeceği bakanları ya da Covid-19 salgınıyla gayret siyasetlerini onaylama misyonu olan Senato, bunun yerine azil süreciyle meşgul olabilir.

Bu ihtimali düşünen Demokratlar, Temsilciler Meclisi’nde azil kararı verilmesinin akabinde Biden’ın birinci 100 gününü tamamlamasını bekleyebileceklerini ve akabinde azil sürecinin Senato’ya taşınabileceğini açıkladı.

Şayet Trump Beyaz Saray’dan ayrıldıktan aylar sonra azil süreci tamamlanırsa, Trump’ın bundan sonra kamu vazifesinde bulunması da yasaklanabilir.

25 dava açıldı

6 Ocak’ta biri polis beş kişinin hayatını kaybettiği Kongre baskınının akabinde Temsilciler Meclisi Silahlı Kuvvetler Komitesi üyesi Jason Crow, ABD Kara Kuvvetleri Genel Sekreteri Ryan McCarthy’in kendisine, en az 25 “terörizm davası” açıldığını söylediğini açıkladı. Buna nazaran McCarthy, 20 Ocak’taki evre teslim merasimi ve 20 Ocak’a giden süreçte “olası kimi terör tehditleri olduğunu, Pentagon’un bunları değerlendirdiğini” söyledi.

Donald Trump birkaç gün evvel 20 Ocak’taki zaman teslim merasimine katılmayacağını açıklamıştı. 19 Ocak’a kadar Beyaz Saray’dan ayrılıp Florida’daki konutuna yerleşmesi beklenen Trump’ın yerine merasime yardımcısı Pence katılacak.

Bir yandan da California eyaletinin Cumhuriyetçi Belediye Lideri Arnold Schwarzenegger de Trump’ı “Gelmiş geçmiş en berbat başkan” olarak kıymetlendirdi. Yayımladığı iletide Schwarzenegger, Kongre’de meydana gelen olayların 1938’de Nazilerin Almanya’daki Musevilerin mülklerine girip ziyan verdiği Kristal Gece’ye benzetti.

Cumhuriyet