Suçiçeği genelde çocuklarda görülen, varicella zoster virüsünün (VZV) sebep olduğu bulaşıcı bir hastalık. Hastalığı tedbire ve bulaşı azaltmak için suçiçeği aşısının bebeklerde 12’nci aydan itibaren uygulanması gerekiyor. Lakin Türkiye, Ekim 2020’den bu yana suçiçeği aşısını temin etmekte sorun yaşıyor. Aile tabipleri, kâfi aşının olmadığını ve aşı tedariği mühletinin uzadıkça salgın riskinin de arttığını lisana getiriyor.

CHP Ankara Milletvekili Levent Gök, ebeveynlerin suçiçeği aşına aylardır ulaşamadığını belirterek bulaşıcılığı epeyce yüksek olan hastalığın salgın riskini Meclis gündemine taşıdı. Gök, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’ya, eylül ayından beri suçiçeği aşısının bulunamamasının nedenlerini sordu.

(Levent Gök)

BAKANLIKTAN AÇIKLAMA YOK

Tıpkı soru önergesi, 10 Ocak 2021’de CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin tarafından da gündeme getirilmişti.

Covid19 aşısı için Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, “Önümüzdeki ağustos, eylül üzere, birinci aşımızın biteceğine inanıyorum” sözlerini kullanırken, AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Süreçler tamamlandıktan sonra yerli aşımızı tüm insanlığın hizmetine sunacağız” demişti. Koronavirüs için yerli aşı çalışmalarının sürdüğü belirtilirken, suçiçeği aşısı için durum belirsizliğini koruyor. CHP’li Gök, Cumhuriyet’e yaptığı açıklamada suçiçeği aşısı sorunun sürmekle birlikte Bakanlık ya da Koca tarafından rastgele bir dönüşün de sağlanmadığını belirtti.

Cumhuriyet’e konuşan İstanbul Tabip Odası İdare Konseyi Üyesi ve çocuk doktoru Prof. Dr. Rukiye Eker Ömeroğlu suçiçeği aşısında yaşanan krizi ise şu sözlerle anlattı:

“Gerçekten uzun vakittir, 6 ayı aşkın bir müddettir suçiçeği aşısı kâfi ölçüde gelmiyor ve kâfi ölçüde dağıtılmıyor. Hem özel hem devlet sıhhat yerlerinde bu sorun var. Nedenini bilmiyoruz, nakdî sebepler mi muahedelerde mı sorun var bilgi verilmiyor. Sonuçta Türkiye’de suçiçeği aşısının kâfi olmadığını herkes lisana getiriyor, aile doktorları de birebir şeyi söylüyor.”

“SALGINA NEDEN OLABİLİR”

Su çiçeğinin yüksek bulaşıcılığına dikkat çeken Ömeroğlu hastalığın balkondan balkona konuşurken bile geçebilecek bir seviyede olduğunu belirtti. Ömeroğlu, aşıya ulaşmada yaşanan kahır sürmeye devam ederse kısa müddette çocuklarda epidemiye neden olabileceğini söyleyerek şu tabirleri kullandı:

“Hastalık deride kızarıklık, kaşıntı, birkaç vakit huzursuzlukla seyreden bir süreç alıyor. Fakat bazen hemoroit dediğimiz, kanamalı seyredebilen biçime dönebilir. Bazen beyinde ensefalit(beyin iltihaplanması) yapabilir. Kalpte miyokardid (kalp kası iltihabı) yapabilir ve beklenmedik biçimde seyri olabilir”

“SADECE ÇOCUKLARI DEĞİL HERKESİ ETKİLER”

Hastalığın yalnızca çocukları değil tüm bölümü etkileyebileceğini söyleyen Ömeroğlu, “Ayrıca bağışıklığı azalmış, örneğin kanser tedavisi gören bireylerde zona hastalığına sebep olabilir ve bağışıklıklarını iyice düşürebilir. Şayet bir epidemiye sebep olursa bu işten herkes ziyan görür yalnızca çocuklar değil.” dedi.

Türkiye’nin kendi suçiçeği aşısını üretmemesine değinen Ömeroğlu, kapatılan Refik Saydam Enstitüsü’nün salgın periyodunda bedelinin daha da öne çıktığına vurgu yaptı. Ömeroğlu, aşı üretecek bilim insanlarının olduğunu fakat bunu yapılabilecek altyapıların kaldırıldığına değindi.

Türkiye’nin dışa bağımlılığına dikkat çeken Ömeroğlu şöyle devam etti:

“İlk mezun olduğumda, çocuk doktoru olduğumda karma aşılar, tüberküloz aşısı hepsi yerli aşıydı. Lakin 2004 yılında evvel faaliyetlerini azalttılar sonra 2011’de temelli olarak kapattılar Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü’nü aşı yapan yeri kapattılar ve dışardan her şeyi almaya başladılar. Bu yapılan bir politik değerlendirmeydi. Lakin gördük ki bu tip kamusal olmayan bütün sıhhat düzenlemeleri halkın aleyhine olup bu salgında da kendi aşımızı yapamıyor haline gelmesinin nedeni de budur.

Aslında bilim insanlarımız kafidir bu türlü bir durumda aşı üretmeye aşı bulmaya lakin bunu yapabilecek alt yapıları kaldırmış olduğunuz bu tip krizler baş gösteriyor. Onun için Covid-19 aşısının da şu manada, bugünkü şartlarda yapılabileceğini yerli aşının pek ihtimal veremiyorum. Keşke yapılsa…

Keşke Refik Saydam Enstitüleri yine hayata geçirilse ve öteki aşılarımızı da kendimiz yapıyor olsak. Zira anladık ki bir anda hiç umulmadık büyük pandemiler bizi diğer insanlara muhtaç ediyor ve çaresiz kalıyoruz. Şu anda aşı durumu çok makus Türkiye’nin. Bakmayın şu anda dünyada 20’nci sıradayız falan deniliyor lakin sonuçta vaktinde aşılayamadığımız vakit mutasyonlarla filan başımız çok kötü kedere girebiliyor.”

BAKAN KOCA’DAN AŞI KRİZİNE AİT AÇIKLAMA BEKLENİYOR

3 Nisan 2021’de, CHP’li Milletvekili Levent Gök’ün suçiçeği aşısının yanı sıra kızamık ve tetanos aşılarına da ulaşmakta zorluk çekildiğinin altını çizdi.

Gök, Bakan Koca’ya şu soruları yöneltti:

1- Suçiçeği aşısının geçtiğimiz yılın eylül ayından beri bulunamamasının sebeplerini açıklar mısınız?

2- Türkiye genelinde suçiçeği aşısı olamamış 12 aylık ve üzeri yaştaki bebeklerin sayısını vilayetlerimize nazaran açıklar mısınız?

3- 2020 ve 2021 yıllarında 13 aylık olduktan sonra suçiçeği aşısı olan bebeklerin sayısını vilayetlerimize nazaran açıklar mısınız?

4- Suçiçeği aşısı teminindeki krizin aşılacağı tarihi açıklar mısınız?

5- 2017, 2018, 2019, 2020 ve 2021 yıllarında Türkiye hangi ülkelerden, kaç doz suçiçeği, kızamık ve tetanos aşısı ithal etmiştir? Kelamı geçen aşılar için ödenen fiyatları yıllık temelde açıklar mısınız?”

REFİK SAYDAM HIFZISSIHHA ENSTİTÜSÜ

Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı yahut Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü Türkiye’de yaşayan halkın sıhhatinin korunması gayesiyle temel laboratuvar hizmetleri yürütmek için 27 Mayıs 1928’de Ankara’da kuruldu. Kurum 4 Ocak 1941’de yetki ve sorumlulukları gereksinimlere nazaran değişerek Sıhhat Bakanlığı’na bağlandı.

663 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Sıhhat Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Vazifeleri Hakkında Kanun Kararında Kararname’nin 2/11/2011 tarihinde yürürlüğe girmesi ile Türkiye Halk Sıhhati Kurumu’na devredildi. Türkiye Halk Sıhhati Kurumu da, daha sonra T.C. Sıhhat Bakanlığı Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü olarak isimlendirildi. Bu müdürlük altında Refik Saydam isimli rastgele bir ünite artık bulunmamaktadır.

Cumhuriyet