Taşkınlar, içme suyu çizgisinde meydana gelen patlamalar ve altyapı meseleleri ile gündemden düşmeyen Muğla’nın Bodrum ilçesi, bu defa kuraklık riskiyle karşı karşıya kaldı. Koronavirüs salgını nedeniyle yurttaşların büyükşehirlerden kaçıp Bodrum’a yerleşmesi, su ve altyapı problemlerini ortaya çıkardı.
Olağanda kış nüfusu 170 bin olan ilçe nüfusu 600 bine çıkınca su kullanımı 3 kat arttı. Bodrum’un ana su şebekesini besleyen en kıymetli su kaynağı durumundaki Mumcular Barajı’ndaki su düzeyi, geçen yıl aralık ayı başında yüzde 47’den yüzde 26’ya, Geyik Barajı’ndaki su düzeyi ise yüzde 67’den yüzde 60’a kadar düştü.
Büyükşehir Belediye Lideri CHP’li Osman Gürün, geçen 16 Aralık’ta yaptığı açıklamada, son 3 günlük yağışlara kadar yağmurun çok azaldığını bu nedenle barajların doluluk oranının gerilediğini belirterek, yurttaşların içme ve kullanma suyunu daha dikkatli kullanmaları konusunda davette bulundu. Mumcular Barajı’nda incelemelerde bulunan Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Su Kaynakları Ana Bilim Kısmı Lideri Doç. Dr. Ceyhun Özçelik ise eylül ayının başından beri yağışların yüzde 50 oranında azaldığını, tedbir alınmazsa yaz mevsiminde susuzluk yaşanacağını söyledi.
‘YAĞIŞLAR MEVSİM NORMALLERİNİN ALTINA DÜŞTÜ’
Yaz aylarında kuraklık beklendiğini aktaran Doç. Dr. Özçelik, “Kış aylarında gelecek yağışlarla baraj düzeyinde artışlar meydana gelecektir. Lakin, bahar aylarında beklenen yağışların gelmemesiyle birlikte, meteorolojik kuraklığın yaz aylarında hidrolojik kuraklık ve sonrasında ziraî kuraklığa dönüşme riski görülmektedir. Hidrolojik kuraklık, yüzeysel sularımızı ve sonrasında yer altı sularımızı etkileyecektir. Bu ise ziraî faaliyetlerimizin yanı sıra günlük hayatımızda da kıymetli problemlere yol açma potansiyelini doğurmaktadır.
Eylül, ekim, kasım ve aralık aylarında toplam yağışlarda aşikâr bir ölçü azalma meydana geldi. Yağışlar, mevsim normallerinin yüzde 50 altına düştü. Kuraklığın devam etmesi durumunda gerekli önlemleri alamazsak yaz aylarında su derdi yaşarız. Mumcular Barajı’nda su düzeyi yüzde 12’ye kadar düştü. Daha sonra yeni gelen yağışlarla arttı. Kış aylarındaki yağışlarla daha da yükselecek. Lakin kuraklığın daima olarak izlenmesi gerekiyor. Bahar aylarında beklenen yağışlar gelmezse, barajlardaki sular yaz aylarında gereksinimi karşılamaz” dedi.
‘SU KAYIPLARININ ÖNÜNE GEÇİLMELİ’
Mumcular ve Geyik barajlarından 5’er milyon metreküp içme suyu sağlandığını, bunun da 250 bin bireye denk geldiğini anlatan Doç. Dr. Özçelik, “Bodrum’da içme suyu boru sınırında binlerle söz edilen patlamalar meydana geliyor. Kayıp kaçak, kuraklık ve muhtaçlığın yaz aylarında artması nedeniyle büyük ölçüde su gereksinimi doğuyor. Biz bunu yönetemezsek, yaz aylarında su ezasıyla karşılaşabiliriz. Kış nüfusu bir ölçü az olsa da yaz nüfusu 1,5 milyonlara çıkıyor. Su muhtaçlığı doğal olarak artıyor. Su arzı az, talebi ise yüksek olacak. Yazın su külfetinin baş göstermesi beklenen.
Yüzeysel suların ve yer altı sularının azalmasıyla oluşan hidrolojik kuraklık oluşmadan evvel, barajlarımızdaki suları efektif olarak kullanmalıyız. Hidroelektrik santralleri ve barajları içme suyuna öncelik verecek formda işletmemiz lazım. Kentlerimizdeki kayıp kaçak oranını yüzde 50’lerden daha aşağı düzeylere çekmeliyiz. Vatandaşlarımız ve su kanalizasyon yönetimlerimiz bu husustaki şuuru oluşturmak ismine gerekli çalışmaları yürüterek, umarım kuraklıkla çaba edebiliriz” diye konuştu.
‘TASARRUFLU KULLANACAĞIZ’
Yaz kış Bodrum’da yaşayan Cumhur Ünal, “Yağmur yağmasını bekliyoruz lakin yağmazsa suyu tasarruflu kullanmakta yarar var. Bu biçimde kullanırsak dengelerin tıpkı ölçüde devam etmesini sağlayabiliriz. Bodrum’daki yazlıkçılar virüs sebebiyle geri dönmedi o yüzden şu an nüfus olağana nazaran çok fazla. Yazın da 1 milyon üzere bir sayıya çıkıyor. Herkes üzerine düşen misyonu yaptıktan sonra, bir nebze katkımız olabilir. Geçen yıllara nazaran bu sene eylül ve ekimde yağmur yağmadı. Olağanda o aylarda Bodrum’a hoş yağmur yağardı. Evvelki yıllara nazaran az” diye konuştu.
‘YAZIN SUSUZ KALMAK BENİ KORKUTUYOR’
Kışın koronavirüs nedeniyle büyükşehirlerden kaçıp Bodrum’a gelen bireyler nedeniyle de su kullanımının arttığını düşünen Aycan Ünal ise “Hiç bu kadar kalabalık olmuyordu. Herkes kendince haklı lakin tabi buranın yaşamsal bir nüfus oranı vardı. Orantısız bir biçimde su kullanımı ve yağışın az olması nedeniyle barajlarımız boşalmış. Buna bir tahlil bulmak, ayak uydurmak gerekiyor. Geçen hafta çok yağmur yağdı fakat denizin rengi kahverengi oldu. Bir nebze barajlar doldu fakat kâfi değil. Benim depom var ama kimi arkadaşlarımın üç gün suyunun olmadığı vakitler oldu. Su boruları çok sık patlıyor, problem çekenler oldu. Yaz için susuz kalma niyeti beni korkutuyor” dedi.
‘BİZİ SIKINTI GÜNLER BEKLİYOR’
Ajda Gürsoy ise “Zaman vakit su kesintileri oluyor. Susuzluk, insanlarımızın hassas olmasıyla alakalı bir şey. Ağaçlandırmayı artırmalıyız. Tabiata ne kadar çok şey verirsek o kadar şey alırız. Daha hassas olmamız lazım. Bu sene asıl beklenen yağışlar daha olmadı. Onun da global ısınmayla ilgili olduğunu düşünüyorum. Bizi güç günler bekliyor’ diye konuştu.
Cumhuriyet
