Getty Images
Belçika’da yapılan bir araştırma, kişiselliğin ön planda olduğu Batı toplumlarında anne ve babalar ortasındaki “tükenmişlik sendromunun” hayli yüksek olduğunu ortaya çıkardı.
Bu sıkıntıdan en az etkilenenlerin ise Türkiye, Küba, Peru ve Tayland’daki ebeveynler olduğu belirlendi.
Araştırmaya nazaran, bu ülkelerdeki geniş aile ve mahalle kavramı ve dayanışma üzere kültürel farklılıklar, ebeveynleri, tükenmişliğe karşı daha fazla koruyor.
Koronavirüs salgını nedeniyle daha da artan sorun, yüklü olarak annelerde görülüyor.
Louvain Katolik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Moira Mikolajvzak ve Prof. Dr. Isabella Roskam’ın yaptığı “ebeveyn tükenmişliği” araştırması, 42 ülkede gerçekleştirildi.
Araştırmaya katılan ebeveynlerde; duygusal tükenme, ebeveyn rolünden keyif alamama, gerginlik, yorgunluk ve çocuklara yönelik duygusal uzaklık üzere tesirler incelendi.
Bilim mecmuası Affective Science’da yayımlanan araştırmaya nazaran, anne – babalar ortasında tükenmişlik sendromunun en fazla görüldüğü ülke Belçika. Bu ülkedeki her 12 ebeveynden biri, tükenmişlik sorunu yaşıyor.
Listenin ikinci sırasında ABD’deki ebeveynler var. ABD’deki anne ve babaların yüzde 7,9’u tükenmişlik sendromundan muzdarip. Bunu sırasıyla Polonya, Burundi, Fransa, Rusya, Finlandiya, İsviçre ve Hollanda’daki ebeveynler takip ediyor.
Tükenmişlik sorunu yaşayan ebeveynlerin üçte ikisi annelerden oluşuyor. Buna karşın anneler, sorumluluklarının yüzde 70’ini yerine getiriyor. Babalar, ebeveyn rolüne daha az hazır olduğu için, tükenmişlik sıkıntısından daha az etkilemiyor.
Getty Images‘Türkiye’de neredeyse yüzde sıfır düzeyinde’
Ebeveynlerde tükenmişlik sendromunun en az olduğu ülkelerin başında ise, Türkiye, Küba, Peru ve Tayland geliyor. Anne ve babalar ortasındaki tükenmişlik hissinin yaygınlığı, Türkiye’de neredeyse yüzde sıfır seviyesinde.
Araştırmaya nazaran, tükenmişlik meselesinde en belirleyici faktörün, kültürel farklılıklar olduğu belirlendi. Belçikalı araştırmacılar, gelir ve eğitim seviyesi, yaş ve çocuk sayısı üzere ögelerin yanı sıra, 42 ülkedeki “erkeğin rolü”, “gücün eşitsiz dağılımı” ve “bireycilik” üzere kültürel özelliklere nazaran kıymetlendirme yaptı.
Kişisellik seviyesi yüksek olan ülkelerde, ebeveyn tükenmişliğinin daha yaygın olduğu ortaya çıktı. Batı toplumlarında, yalnız başlarına “başarı ve mükemmeliyetçilik” geliştirme gayretinde olan ebeveynler, daha sık tükenmişlik sorunu ile karşı karşıya kalıyor.
‘İhmal ve şiddet üzere sonuçları var’
Tükenmişlik yaşayan ebeveynler, daha fazla gerilim hormonu ürettikleri için daha saldırgan davranıp, daha sık intihar kanısına kapılıyor. Kendilerine ve çocuklarına ziyan verme, çocuklarını ihmal etme ya da onlara şiddet uygulama üzere meseleler yaşıyorlar.
Tükenmişlik sonucu çocukların ödevleri ile ilgilenmeme, yemek yapmama üzere etkenler de, çocukların olumsuz etkilenmesine neden oluyor.
Getty Images‘Salgınla birlikte sendrom da arttı’
Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu Batılı olmayan başka kültürlerde ise, kişiselliğin yaygın olmaması; geniş aile, mahalle ve köy kültürü üzere etkenler ebeveynlerin yükünü azaltıyor.
Belçikalı araştırmacılara nazaran, bu toplumlarda öbür aile üyeleri, komşular ve köylüler çocuklara çok daha fazla ehemmiyet veriyor. Bu da tükenmişlik sendromuna karşı muazzam bir muhafaza sağlıyor.
“Bir çocuğu büyütmek için bir köy gerekir” atasözünün yaygın olduğu Afrika ülkelerinde de ebeveynlerin yaklaşık yüzde 1’i tükenmişlik sorunu yaşıyor.
Araştırma, koronavirüs salgını nedeniyle birçok ülkede ebeveyn tükenmişliği sorunun giderek daha fazla artığını da ortaya koydu. Bilhassa Batı ülkelerinde anne ve babaların üçte biri, pandemi periyodunda tükenmişlik sorunun arttığını söylüyor.
Cumhuriyet
