William Haines

Amerikan sinemasının kalbinin attığı Hollywood’da MGM’in işvereni Louis B.Mayer’in cinsel eğilimlerini saklamayı reddeden yıldız oyuncusu William Haines’i stüdyodan kovduğu 1933 yılı güya gerilerde kalmış üzere. “Six Feet Under” (2001-2005) dizisinin imalcisi Alan Paul, doksanların Hollywood’unu eşcinsellikten uzak bir sanayi olarak tanımladı: “Eskiden olduğu üzere kent alabildiğine eşcinsellerle doluydu fakat hiç kimse eşcinselliğini açıklamıyor ketum bir tavırla saklıyordu. Bugünse eşcinsellik nerdeyse tabu olmaktan çıktı.”

Cary Grant Tyrone Power

Cary Grant’ın, Tyrone Power’ın biseksüelliklerini gizledikleri, Rock Hudson’ın bayanların dayanamadıkları erkek görünümünü üstlenip sergilediği dönemse gerilerde kaldı. 1940’ların tutucu, önyargılı Amerika’sında hem görünür hem de cinsel seçimini gizlemek ağır bir işti. 1950’lerde Marlon Brando, Montgomery Clift, James Dean’le Amerikan sinemasına yeni bir oyuncu nesli geldi. Bu jenerasyon doğal yorumlarıyla, bağımsız tavırlarıyla Hollywood’un yıldız yaratma sistemini alt üst edivermişti.

James Dean

GİZLENEN KİMLİKLER

Kırkların iki yüzlü Amerika’sında birinci cinsel tecrübelerini yirmi yaşında yaşayan Montgomery Clift (1920-1966) eşcinselliğinin starlığı için büyük bir mahzur olduğunun ayrımındaydı lakin sert bir ahlak anlayışında olsa da bu eğilimini tümüyle saklayacak bir yapıda değildi. Eşcinselliğini örtmek ona daima acı verdi. “Red River”da (Kanlı Nehir/ 1946) Clift’ten çok huzursuz olan bağnaz John Wayne sette ondan daima uzak durdu.

Montgomery Clift

Manalı yeşil gözleriyle, incinebilir alımlı manzarasıyla , kararsız cinselliğiyle Montgomery Clift Amerikan sinemasının en kıymetli yüzlerinden biriydi. James Dean (1931-1955) Amerikan gençliğinin idolü olmaktanda öte onların birinci kere beyazperdede özdeşleşebildikleri bir antikahramandı. Stüdyolar genç adamın cinsel eğilimlerini kalabalıklardan saklamak zorunda kaldılar. 1949’da askere çağrıldığında görevlilere “Beni askere alamazsınız ben eşcinselim” diyerek doğruyu söylemişti. New York’taki gay barlara gidiyordu, Türk hamamlarının daima müşterisiydi.

Ellen DeGeneres Rosie O’Donnel Sarah Paulson

Günümüzde Ellen DeGeneres, Neil Patrick Harris, Rosie O’Donnel, Sarah Paulson üzere TV dizisi oyuncuları eşcinsel oldukların çoktan açıkladılar. Yıldız Tom Cruise ise kimliğini kapalı tutmaya çalıştı. İngiliz aktör Ian McKellen 2006’da bir oyuncunun cinsel seçimini belirtmesinin güç olduğunu zira sinema sanayisinin eşcinsellik konusunda sert ve tepkisel olduğunu belirtti.

“Philadelphia”

Gus Van Sant, Todd Haynes, Bryan Singer, Roland Emmerich üzere yönetmenlerse bu eğilimlerini saklamadılar. İki gay sinemacının gerçekleştirdiği “The Celluloid Closet” (Rob Epstein, Jeffrey Friedman/ 1995) belgeselinin açıkladığı üzere eşcinsellik sinemada ya gülünç, ya acınacak bir öğe olarak ya da korkulacak, iğrenilecek bir hastalık üzere işlendi. Doksanlı yıllarda bağımsız sinemacılar “queer cinema” (eşcinsel sinema) cinsiyle eşcinselliğe farklı bir boyuttan baktılar. Jonathan Demme “Philadelphia”yı (1993) çekti, sinema büyük bir muvaffakiyet kazandı.

ZITLIKLAR ÜLKESİ

“Brokeback Mountain”

2005’te “Brokeback Mountain” (Brockeback Dağı/ Ang Lee) sinemada bir dönüm noktası oldu. Hollywood sinemaya Oscar vermeyi reddetti. Ang Lee en iyi direktör mükafatını alabildi. Medyada çıkan haberler Hollywood’un eşcinsellikten ne ölçüde iğrendiğini ve homofobik olduğunu böylelikle doğruladı. “Brokeback Dağı”nın akabinde gayliği anlatan projelerde artış oldu. 1993’ten beri Milk üstünde Gus Van Sant sineması çekmek için tam 15 yıl bekledi (2008). Direktör fragmanlarda sinemanın eşcinsel boyutundan çok politik tarafını öne çıkardı.

“Milk”

Amerikan televizyonu sinemadan daha hoşgörülü davrandı: 1997’de Ellen DeGeneres sitcom’unda sosyokültürel bir olay yarattı. Geceleri televizyona çıkan gay ve lezbiyenlerin sayısı arttı. Kalıplarına rağmen TV dizisi “Will and Grace” Amerika’da eşcinselliğin müsamahayla karşılanmasını sağladı.

“Queer as Folk”

Örümcek Adam’ın çizeri Stan Lee, Showtime kanalı için eşcinsel bir muhteşem kahraman yaratacağını açıkladı. “Queer as Folk”, “The L World” üzere kışkırtıcı diziler gündeme geldi. “Milk”in (1988) Oscar adaylıkları açıklanırken Lifetime kanalı “Prayers for Bobby”yi gösterime soktu. Dram, inançlı bir anneyle din baskısı yüzünden intihar eden gay oğlunun gerçek hikayesini anlatıyordu.

Kimileri Kaliforniya eyaletinde eşcinsel evliliği yasaklayan 8 numaralı teklifin onaylanmasından evvel “Milk” gösterime girseydi seçmenler üstünde olumlu olabilirdi niyetini savundular. Brad Pitt seçim kampanyası müddetince eşcinsel haklarının savunulması için 100 bin dolar bağışladı. Los Angeles Sinema Festivali’nin koyu mormon lideri eşcinselliğe karşı yaptığı bağış için misyonundan istifa etmek zorunda kaldı.

Jodie Foster

Oyuncu, direktör, üretimci Jodie Foster, 2013 Altın Küre mükafatları merasiminde Cecil B.DeMille Muvaffakiyet Ödülü’nü alırken lezbiyen olduğunu açıkladı. Jane Fonda ile lezbiyen Lily Tomlin’in imalcileri oldukları Tv dizisi “Gracie and Frankie” (2015-2020) gay kocaları tarafından aldatılan Gracie ve Frankie’nin espirili serüvenlerini anlattı. ABD aksilikler ülkesi olmayı hala sürdürmekte…

Cumhuriyet